کودکان ذاتاً پرسشگران خوبی هستند

تاریخ ایجاد در پنج شنبه, 11 مهر 1392 08:09

کاربردی کردن فلسفه و استخراج سبک زندگی از آن، از جمله مواردی است که همواره مورد تاکید رهبر انقلاب بوده است، آموزش فلسفه برای کودکان می تواند گام اساسی در راستای این خواسته به شمار آید.

ابراهیم علیپور، مدیر گروه فلسفه پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی در گفتگو با خبرگزاری شبستان در توضیح چیستی و چگونگی آموزش فلسفه به کودکان گفت: بر پایه چنین آموزشی نخست خردورزی در کودک تقویت شده و تفکرش رشد می کند؛ در گام بعدی کودک استدلال پذیر و استدلال گرا می شود، یاد می گیرد نقدپذیر و نقّاد باشد، خلاقیت ذاتی پیدا می کند، نوع دوست و خودشناس تربیت شده و بی هویت بار نمی‌آید و در واقع مهارت علمی و عملی کودک به اوج می رسد. در این روش سعی می شود با مثال های ابتدایی، اولیه و ساده همچون از کجایی و به کجا را به کودک یاد می دهند تا ضمن آرامش روانی به سلامت روانی دست یابد و در حین انتقال به دوره جوانی و نوجوانی از پوچ گرایی خلاص و خودشناسی او تقویت شود.
در حین آموزش، فضایی ایجاد می شود کودک در مقابل دیگران و دیگران در مقابل او اظهار نظر کنند و او گفته های دیگران را با متانت گوش کند (تمرین گوش دادن، فهمیدن و احترام به ایده و آراء دیگران) و بعد آن را تحلیل و نقد کرده و همین در مورد وی نیز تکرار می شود.

وی ادامه داد: باید توجه داشت که پرسش آغاز هر تفکری است، در این روش سعی می شود روحیه کودک را پرسشگر بار آورند. کودکان ذاتا پرسشگران خوبی هستند و روش های استدلال منطقی به صورت مبهم در پرسش های آنان دیده می شود، می توان به پرسش های آنان جهت مناسب داد و این شاخصه مهم را تشویق و تقویت کرد.
در این روش سعی می کنند به او یاد دهند به گفتار دیگران نقد وارد کرده و بیان خود را در مقابل نقد دیگران قرار دهد. ادب استدلال و گوش کردن و پرخاش نکردن را به او انتقال می دهند. همچنین از جمله فواید یا کارآمدی این نوع از آموزش، فائق آمدن کودک به احساس و عواطف، شخصیت بخشی به تفکرات و خلاقیت های او است. اگر به مجموعه این نکات توجه کنیم، احساس می کنیم این روش اگر روش غالبی باشد، بسیاری از فرزندان ما را خردگرا تربیت کرده و جامعه ما را در آینده نسلی خردپذیر، قانون مدار با محور عقلانی بار می آورد. از این رو تاکید رهبری به این مقوله توجه به نکته ای مهم و مغفول است به این معنا که قدمای ما فکر می کردند بسیاری از حقایق را باید از کودک پوشاند یا او را از محفل های علمی و معنوی دور نگاه داشت. امروز برعکس، اگر می خواهیم جامعه مودب به آداب علمی و عملی داشته باشیم، نیازمند انتقال اندیشه و روش خردگرایی به کودکان هستیم.

این استاد حوزه و دانشگاه درباره قدم‌های برداشته شده در این زمینه گفت: در سال های اخیر عمدتا در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران آثاری در این حوزه عرضه شده نشان می دهد، این روش ها غالبا به شکل مکالمه، دیالوگ، گفتگو های چهره به چهره و در قالب های هنری مانند استفاده از تصاویر یا داستان و لسان کودکانه هستند در این روش تعقل قدم به قدم با زبان کودکانه و هنرمندانه ترکیب می شوند تا نتیجه خوبی حاصل شود.
هنگامی که خردگرایی کودک رشد کرد، نحوه سوال کردن در او شکل گرفت، آمادگی دریافت پاسخ را پیدا می کند. لذا به سوالات کودکان از جمله سوالاتی که معمولا همه آنها از والدین خود می پرسند که خدا کجاست و چگونه است، می توان پاسخی منطقی عرضه کرد