X

زیبایی‌شناسی و مردم‌شناسی حرم مطهر امام خمینی(ره)

 
ضریح امام خمینی
مقدمه و طرح مسئله

سال‌ها پس از رحلت جان‌گداز معمار کبیر انقلاب و با نزدیک شدن ایام رحلت آن امام همام، در خردادماه، مرقد مطهر ایشان آماده‌ی افتتاح گردید. با رونمایی از فضای مرقد و پخش شدن تصاویری از آن در فضای رسانه‌ای، حرف و حدیث‌های فراوانی در مورد آن گفته شد. بعضی افراد و گروه‌های سیاسی نیز در این فضا، فرصت را غنیمت‌ شمردند و به رقبای سیاسی خود که در ساخت‌و‌ساز این مرقد آن‌ها را مدیر و کارگزار می‌دانستند به این بهانه تاختند. حرف‌ها اگر چه رویکرد سیاسی داشت اما حکایت از مسئله‌ای تاریخی داشت: مرقد و مزار ائمه‌ی هدی، امام‌زاده‌گان و شخصیت‌های تاریخی این مرزوبوم چگونه باید باشد؟ همه‌ی سؤال‌ها و حرف‌وحدیث‌هایی که امروز در مورد حرم امام خمینیره مطرح است در ذیل چنین پرسشی برای ما می‌تواند معنادار باشد.

میزگرد «زیبایی‌شناسی و مردم‌شناسی سازه‌های حرم امام خمینیره» به میزبانی «پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی» حوزه‌ی هنری و اجرای وحید یامین‌پور برگزار شد. این میزگرد ضرورت دید فراتر از این جاروجنجال‌ها و حرف‌وحدیث‌های رسانه‌ای نگاه جدی‌تر، عمیق‌تر و علمی‌تری به این موضوع داشته باشد. به زعم پژوهشگاه، بخش جدی انتقادات ایدئولوژیک و سیاسی با بن‌مایه‌های دینی و معرفتی بود، آیا این حرم تناسبی با ساده‌زیستی حضرت امامره و مشی ایشان در مواجهه با اشرافیت دارد خیر؟ در واقع تضاد را در دوگانه‌ی اشرافیت و ساده‌زیستی، جماران و حرم دیده بودند. اظهار نظرهای دیگری هم بود؛ مثل این‌که این بنا چه نسبتی با معماری اسلامی و فهم ما در زیبایی‌شناسی هنر اسلامی دارد؟ پیش از این بحثی در باره‌ی حرم ائمه‌ی اطهارعلیهم‌السلام و امام‌زاده‌گان مطرح نبوده است. لذا سؤال بود که استاندارد انقلاب اسلامی برای تکریم شخصیت‌های معنوی و سیاسی‌اش چگونه باید باشد؟ و تمایزش با سایر فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و نظام‌های سیاسی دیگر چیست؟

مرقد مطهر امام خمینی(ره) به‌عنوان رهبر انقلاب اسلامی باید واجد چه نظام زیبایی‌شناختی، مردم‌شناختی و اجتماعی باشد؟ آیا چنین عبارتی صحیح است که حرم امام خمینیِ ساده‌زیست به‌عنوان یک رهبر انقلابی نباید چنین اشرافی باشد؟

آیا باید در ساخت‌وساز و معماری این نوع بناها با بارگاه‌ها و مرقدهای امامان و امام‌زاده‌گان شریف‌علیهم‌السلام تفاوتی باشد یا خیر؟ در صورتی که پاسخ مثبت است، این تفاوت‌ها در چه زمینه‌هایی است؟ آیا در نظام زیبایی‌شناسی، مردم‌شناشی و جامعه‌شناسی و ساخت بناهایی مانند مساجد، حرم امامان و امام‌زادگان تفاوتی وجود دارد؟ آیا می‌توان از این جنبه‌ها اصول و مبانی‌ای را برای معماری انقلاب اسلامی معرفی کرد؟

آقای یامین‌پور این‌ها را سئوالات اصلی دانستند و البته سؤالاتی هم حول و حوش آن‌ها مطرح کردند که که مردم چگونه با این پدیده مواجه می‌شوند و چه برداشتی از آن دارند و آثار تربیتی، فرهنگی و اجتماعی این مرقد چیست؟

میزگرد با حضور آقایان دکتر ابراهیم فیاض، دکتر محمد رجبی و حجت‌الاسلام غلامی و با حضور جمعی از اهالی فکر و علاقه‌مندان در سالن سلمان هراتی برگزار شد که در ادامه دکتر مرتضی گودرزی نیز به جمع اضافه شد. در میزگرد، هر یک از اساتید به ارائه‌ی نظر خود همت گماشت و بحثی فکری و علمی بین اساتید شکل نگرفت. لذا در این پرونده اهم مطالب هر یک از اساتید به صورتی جداگانه می‌آید.

 

ارتباط با ما:

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

مطالب مرتبط:

بنای جدید حرم و تحریف شخصیت امام خمینی(رحمه‌الله علیه)

 

معماری و بنای شخصیت‌های تاریخی

اماکنی که به خدا تقدیم می‌شوند

چه کسانی بناهای ما را می‌سازند؟

درباره ما

مجله‌ی سوره نیز سرنوشتی پیوند خورده با سرنوشت انقلاب و فراز و فرودهای آن داشته است و او نیز تنها زمانی می‌تواند خود را از گرفتار شدن در دام زمانه برهاند و انقلاب اسلامی را همراهی کند که متوجه‌ی باطن و همگام با تحولاتی از جنس انقلاب باشد. تلاشمان این است که خود را از غفلت برهانیم، برای همین به دور از هرگونه توجیه‌ و تئوری‌پردازی برای توسعه‌ی تغافل،‌ می‌گوئیم که سوره «آیینه‌»ی ماست. از سوره همان برون تراود که در اوست. تلاشمان این است که به‌جای اصل گرفتن «ژورنالیسم حرفه‌ای»، یعنی مهارت در به‌کارگیری فنون، تحول باطنی و تعالی فکری را پیشه کنیم. نمی‌خواهیم خود را به تکنیسین سرعت، دقت و اثر فرو بکاهیم. کار حرفه‌ای بر مدار مُد می‌چرخد و مُد بر مدار ذائقه‌ی بشری و ذائقه بر مدار طبع ضعیف انسان و این سیر و حرکت، ناگزیر قهقرایی است.

بـيـشـتــر

نقد

شماره 87-86 مجله‌ فرهنگی تحلیلی سوره‌ اندیشه منتشر شد

شماره‌ جدید مجله سوره اندیشه نیز به‌مانند پنجشش شماره‌ اخیرش، موضوعی محوری دارد که کل مطالب مجله حول‌وحوش آن می‌چرخد. موضوع بیست‌ویکمین شماره‌ سوره‌ اندیشه، «نقد» است؛ موضوعی که شعار بیست‌ویکمین نمایشگاه مطبوعات نیز قرار گرفته است. نقد، موضوع مناقشه‌برانگیزی است که بسیاری از مجادلات سیاسی و فرهنگی ما، از روشن نبودن مفهوم آن ناشی می‌شود؛ تا جایی که منتقد را به جرم مفسده‌انگیزی‌اش خاموش می‌کنند. کار منتقد، حرف زدن است ولی نقد، منتظر شنیده شدن نیست. اینجا است که تفاوت منتقد با معترض و مخالف و مصلح و مفسد روشن می‌شود.

خبــر انـتـشــار شـمــاره 21

خرید

شماره 86
10000تومان
  • قیمت روی جلد
  • ارسال رایگان به سراسر نقاط کشور
  • زمان تحویل حداکثر 5 روز
شماره 84
10000تومان
  • قیمت روی جلد
  • ارسال رایگان به سراسر نقاط کشور
  • زمان تحویل حداکثر 5 روز
آرشیو شماره 50 تا 75
60000تومان
  • با احتساب 20% تخفیف
  • ارسال رایگان به سراسر نقاط کشور
  • زمان تحویل حداکثر 5 روز
خرید نسخه دیجیتال
4000تومان
  • با احتساب 60% تخفیف
  • دریافت از مارکتهای اندروید
  • همسان با نسخه چاپی