محل شهادت شهید، محل اراده‌ی الهیه است

استاد اصغر طاهرزاده

برای فهم دقیق نقش کاروان راهیان نور باید مشخص شود که شهیدان چه رسالتی را بعد از شهادت‌شان به عهده می‎گیرند. آیات 169 الی 171 سوره‌ی آل‌عمران به خوبی این موضوع را تبیین می‌کند. انسان بعد از مرگ نمی‎میرد، بلکه در عالم دیگری (برزخ) ادامه‌ی حیات می‌دهد؛ ولی ارتباطش با دنیا قطع می‌‌گردد؛ در صورتی که براساس آیات قرآن «ولا تحسبن الذین قتلو فی سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون»  شهدا حتی بعد از شهادت‌شان هم رابطه‌شان با دنیا قطع نمی‌گردد و نوعی ارتباطِ خاص با خدا دارند که قرآن با تعبیر «عند ربهم یرزقون» از آن یاد می‌کند؛ در صورتی که ما بعد از مرگ با این‌که زنده هستیم، دیگر رزقی از طرف پروردگار به ما نمی‎رسد.

در آیه‌ی بعد می‎گوید «فرحین بما اتهم الله من فضله» آن‎هایی که در راه خدا کشته می‎شوند، پروردگار از فضل خود بیش از حد به آن‎ها عنایت می‌کند که بدین وسیله موجبات خوشحالی آن‌ها فراهم می‌شود. «و یستبشرون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم» و بشارت می‎دهد به بچه حزب اللهی‎هایی که در مسیر دفاع مقدس بودند و نظرشان به اهداف دفاع مقدس است ولی هنوز به شهدا ملحق نشده‎اند و در آیه بعد می‌فرماید: «یستبشرون بنعمه من الله و فضل و ان الله لایضیع اجر المؤمنین»، شما هم که در این مسیر خود را قرار داده‎اید، مشمول عنایت و فضل خدا قرار می‌گیرید و او نمی‎گذارد اجرتان ضایع گردد.

حال سؤال این است: این‎ عزیزانی که شهید شدند طلب و حاجت‎شان چه بوده است؟ جز این‎که می‎خواستند توحید بر استکبار حاکم شود. اگر به صحبتِ‎ فرماندهان در شب‎های حمله دقت کنیم متوجه می‌شویم که حاجت و قصدشان این نبود که به بهشت بروند. این آیه می‎گوید که بچه‎های شهید و این فرماندهان همان‌طور که خدا در جبهه به آن‎ها رزقِ حاکمیت بر استکبار داده بود، بعد از مرگ‎شان هم می‎دهد. حال چگونه؟ ما را نزد شهدا می‌برند تا اراده‌ی ادامه‌ی حیاتِ توحیدی ـ که انقلاب شروع کرده است ـ را از آن ها بگیریم. بنابراین بچه‌هایی که به راهیان‌نور می‎روند، یک جنس دیگری می‎شوند. پس رزق‎ در آیه‌ی «عند ربهم یرزقون» بدین معناست که همان‌گونه خدا در دوران زندگی شهدا در این دنیا، رزق‌شان‎ را پیروزی بر مستکبران قرارداد، بعد از شهادت‌شان هم رزق‌شان را همین قرار می‌دهد. به این دلیل است که وقتی شهیدی خونش ریخته می‌شود از بزرگانی می‌شنویم که خون این شهید باعث نابودی مستکبرانی مانند صهیونیسم می‌گردد و زمانی که ما به راهیان نور و مناطق دفاع مقدس می‎رویم، روحِ مقابله با استکبار و منیت خودمان را به ما برمی‎گردانند؛ این از همان رزق‌های شهداست که به ما عطا می‌شود. پس مسیری که امام(ره) جلوی ما گذاشته‌اند راه پر نتیجه‌ای‌ست. بنابراین یادمان باشد قضیه راهیان‌نور را خود شهدا مدیریت کرده‌اند. یعنی ما را به آن‎جا کشانده‌اند تا آن راهی که باید ادامه می‎دادند را از طریق بشارت به ما ادامه دهند.

انسان‌ها در سه وضعیت  می‎میرند: عده‎‎ای آن‌قدر گرفتار دنیا هستند که بعد از مرگ به دنبال دنیای گم‌کرده‎‎‌ی خویش‌اند، یک عده افق‎شان صحیح است یعنی می‎خواهند به سمت خدا بروند ولی تعلقات‌شان نمی‎گذارد. این آدم‎ها در آن دنیا سال‎ها ـ به روایتی هفت‌صد هزار سال ـ گرفتار تعلقات‌شان هستند. یک عده‎ای مانند شهدا همین که می‌میرند، آزاد می‎شوند. براساس روایات زمانی که اولین قطره خون شهید بر زمین ریخته می‌شود، همه گناهانش‎ پاک می‎شود. بنابراین چون آزاد از هرگونه گناه می‌شوند قدرت تصرف در ما را دارند و می‌توانند اکرام نمایند.

ما باید راه ارتباط با شهدا ـ که راهی قلبی‌ست ـ را یاد بگیریم. همانند امام که برای نماز یک آداب الصلوه می‎نویسند و عمق بحث را به ما نشان می‌دهند،‎ ما هم باید راهیان نور را عمیق‎تر بشناسیم و بدانیم که این شهدا به کجا نظر داشته‌اند و اگر خواستیم در این تاریخِ نوریِ توحیدی وارد شویم، ورودمان همانند آنان باشد. محال است کسی انقلاب اسلامی را بشناسد و جای شهدا را درست تعیین نکند. آن‌ها تقویت‎کننده‌ی ادامه‌ی انقلاب‌ند و اگر کسی این عزیزان را بشناسد، قوتِ حیات در ادامه‌ی انقلاب به او برمی‌گردد. این‎ها را باید نظریه‎پردازی کنیم.

علامه محمدتقی جعفری در یکی از دعاهایشان می‌فرمودند: خدایا این شهدا که از پلِ صراطِ دنیا بدین خوبی عبور کردند را با محمدوآل‌محمدعلیهم‌السلام محشورشان کن. ایشان پذیرفتند که شهدا از پلِ صراطِ دنیا به خوبی عبور کردند. برخی از رزمندگان بعد از این‎که به جبهه می‎رفتند دیگر نمی‎توانستند در شهرها بمانند؛ حس می‎کردند از دنیا گذشته‎اند و ایمان داشتند که افقِ حضورِ حضرت مهدیعج را فراهم می‎کنند. بنابراین انسانی که مضطر زندگی کند، با کسی که دل به دنیا بسته است ـ که دلش نیز در همین دنیا می‎میرد ـ بسیار تفاوت دارد. اگر با این دید به شهدا نگاه کنیم و همانند آن‌ها گردیم، از مدرنیته و دنیایی که ما را این همه گرفتار نیازهای خود کرده، می‎توانیم عبور کنیم. ما هم وقتی افراد را از تهرانِ شلوغ به مناطقِ دفاع مقدس می‎بریم و فرد دیگر در آن‎جا به نیازهای دنیوی اصالت نمی‌دهد، با این نگاه دیگر مدرنیته نمی‎تواند آن‎ها را جذب کند. مانند شهید کاظمی که در جنگ شهید نشدند ولی در اواخر عمر دیگر نمی‎توانستند تحمل کنند. مولوی می‎گوید «آن جهان و راهش ار پیدا بُدی/ کم کسی یک لحظه در این‎جا بُدی». این‎ شهدا از تمام عقلی که بشر فکر می‌کند، بالاترند. عالی‎ترین مقام عرفان را می‎گویند فنای ذات که به هیچ عنوان دیگر نباید خودت را ببینی. ما شواهد داریم که عرفای جبهه ما به راحتی به فنای ذات رسیدند. بعد از عملیات فتح‌المبین امام در نامه‎ای می‎گویند چله‎نشین‎ها و عرفا، این مسئله را حل کنند که چگونه راهی که صد سال یک عارف طلب می‎کند تا بدان واصل شود، این‎ شهدا یک شبه طی کردند. آیت الله جوادی آملی فرمودند: مطمئن باشید در آینده، تربت این شهدا محل زیارت عرفای بزرگ می‎شود. در روایت آمده است که وقتی چیزی به سائل می‎دهید سپس دست‎تان را که به سائل زدید، به چشمان‎تان بمالید، چون «السائل رسول الله»، در واقع شما به خدا دست می‎دهید. شهید در قبضه حضرت حق است و محل شهادت او، محل اراده‌ی الهیه است. به همن دلیل است که محل شهادت این عزیزان محل مقدس است. لازم است اکنون ما این مسائل را  نظریه‎پردازی کنیم و باید تأمل کنیم که چه اتفاقی افتاده است که این شهدا به این مقام رسیده‌اند؟ این رسالت‌ تاریخی که آن‌ها را به این مقام و منزلت رسانده است چه ماهیتی دارد؟ کاروان راهیان نور مکان مناسبی برای پرداخت به این موضوعات است.

ارتباط با ما:

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

مطالب مرتبط:

راهیان نور زیارت حضوری است

تمدنی از خاک و نور...

تنزل راهیان نور به کار فرهنگی

راهیان نور هجرت از منزل است

دفاع مقدس موزه‌ای یا دفاع مقدس فردایی

راهیان نور؛ مردمی کردن فرهنگ

سِرّ نورِ راهیان

یادمان، امر بی‌معنایی است!

روایت‌گری دیگر